rnrnrn
n
nدر شرایط فعلی و با توجه به تجربه کشورهای پیش رو در عرصه علم و فناوری به ویژه از حیث تجاریسازی تحقیقات، اختصاص حداقل یک درصد از تولید ناخالص داخلی به بخش تحقیقات و فناوری، ضرورت اجتناب ناپذیر در روند توسعه علم و فناوری کشور است. هر چند در برنامه پنجم، حجم اعتبارات تحقیق و توسعه نسبت به GDP، ۰/۴۲ بوده است و این حاکی از آن است که رقم در نظر گرفته شده برای برنامه پنجم (۳ درصد) هیچگاه محقق نشده است.
nمطابق با آنچه در متن گزارش آمده است، اهم برخی از مشکلات و موانع بیش روی تجاریسازی تحقیقات و فناوری عبارتند از: مدیریت غیراثربخش مالکیت دارایی فکری، مخالفت برخی دانشگاهیان با انتقال تجاری دانش، عدم انگیزه پژوهشگران در تجاریسازی یافتهها و اختراعات، فرهنگ جامعه و دانشگاه، تفاوت فرهنگی بین نیازهای جامعه، دانشگاه و صنعت.
nبرخی از مهمترین الزامات تجاریسازی تحقیقات و فناوری عبارتند از: الزامات فرهنگی، الزامات ساختاری، الزامات سیاستی و قانونی
”
————————————-
n.
n
nپیشنهادهای سیاستی
n
nتجاری سازی تحقیقات و فناوری فرآیندی پیچیده و متاثر از عوامل متعدد زیرساختی، فناوری، کسب وکار، اجتماعی، سیاسی، تاریخی و… است. عواملی که هرکدام میتواند از یکسو عامل موفقیت تجاری سازی باشد و ازسوی دیگر مانع موفقیت آن باشد. عوامل رشد و موفقیت تجاری سازی فناوری شامل دو دسته مؤلفههای «سیاستگذاری» و «زیرساختی» میشوند که تصحیح و بهبود آنها در سه لایه زمانی کوتاه، میان و بلند مدت کمک بسیاری به ترمیم بقیه عوامل میکند. جدول زیر تقسیم بندی عوامل رشد و موفقیت تجاری سازی فناوری و توسعه را نشان میدهد.
n
n
nبا نگاهی بر نظام فعلی علم و فناوری کشور این نتیجه استنباط می شود که نظام مذکور از حیث زمینههای مرتبط با رشد و موفقیت تجاری فناوری و توسعه با نقاط قوت و ضعفی مواجه است.
nازجمله اینکه زیر ساخت ها و خدمات فراهم شده در نظام علم و فناوری یک نقطه قوت ویژه قلمداد می شود لکن از بعد بینشها و سیاست ها، خلأها و نقاط ضعفی مشاهده میشود. به عنوان مثال مسئله تاریخی نظام آموزش عالی و ارتباط آن با صنعت همواره نقطه آسیب پذیر و ضعف اصلی تلقی شده است. از این حیث به نظر میرسد ضرورت تجدیدنظر و تعمیق اساسی در قوانین، مقررات و آیین نامه ایجاب میشود به گونهای که در یک نگاه بلند مدت، هدف اصلی سند چشم انداز بیست ساله نظام یعنی نیل به جایگاه اول علمی فناوری در منطقه میسر گردد.
nتجربه نشان داده است که تغییر سیاستهای علم و فناوری در کشورهای مختلف، یک جهش ناگهانی را در توسعه فناوری آن کشورها به دنبال داشته است. سیاستگذاری مناسب میتواند در تغییر سریعتر بینشها نیز گره گشا باشد. همچنین نتایج نشان میدهد تمرکز صرف سیاست ها بر تولید دانش به منظور عملکرد اقتصادی قوی کافی نیست و لذا توجه ویژه به سرمایه کار آفرینی در انتقال نوآوری، از حیث به کار گیری آن امری حیاتی تلقی می شود. با این توصیف، به نظر می رسد تغییر سیاست های علم و فناوری در ایران با جهتگیری اساسی به منزله تقویت اشاعه فناوری و تجاری سازی تحقیقات میتواند نقطه آغازی بر ارتقای سرمایه کار آفرینی و انتقال نوآوری باشد. از این منظر میتوان امیدوار بود که صادرات کالاهای فناورانه سهم بیشتری از کالاهای صادراتی را به خود اختصاص داده و جایگاه ایران را از این بعد بهبود بخشد. مضافأ اینکه این ارتقای جایگاه، ضمن بالفعل نمودن پتانسیلهای موجود در نظام علم و فناوری کشور، زمینه اشتغال بخش عمدهای از فارغ التحصیلان آموزش عالی را در کشور فراهم خواهد نمود.
n
n
n
nمنبع ایار انلاین
‘